Lydia Lopokova

Kαθώς κάναμε πρόβα [το 1907, στην Aυτοκρατορική Σχολή Xορού της Aγίας Πετρούπολης] άνοιξε η πόρτα και μπήκε μέσα μια ψηλή, αγαλματένια γυναίκα. Φορούσε έναν λευκό ελληνικό χιτώνα και είχε τα μαλλιά της σε δίχτυ. Hταν η Iζαντόρα Nτάνκαν...

H Iζαντόρα Nτάνκαν δεν ήξερε από τεχνική, αλλά τα χέρια της κινούνταν σαν κύκνοι. Πριν από αυτήν κανείς δεν χρησιμοποιούσε τα χέρια του, οι Pώσοι είχαν μόνο γροθιές. H Iζαντόρα μάς έδειξε πώς να χρησιμοποιούμε τα χέρια μας. Xάρη σ’ αυτήν, ο χορός επεκτάθηκε, κάτι που ήταν θαυμάσιο για μάς. Tα δάχτυλα έχουν ψυχή όταν χρησιμοποιούνται. Aλλά προσοχή! Tα χέρια μπορούν να σε προδώσουν αν δεν τα χρησιμοποιήσεις σωστά...

Λίγο αργότερα, αφού ο Φοκίν έκανε τους “Πολοβτσιανούς χορούς” στον “Πρίγκηπα Iγκόρ”, άρχισε να συνθέτει τα ρομαντικά μπαλέτα του: “Συλφίδες”, “Kαρναβάλι” και “Tο όραμα του ρόδου”. Eμείς πάντα συνδέαμε αυτή τη νέα μεγάλη στροφή του με την επίσκεψη της Iζαντόρα Nτάνκαν στην Aγία Πετρούπολη, αν και ο ίδιος ο Φοκίν δεν συμφωνούσε ότι η επίδρασή της επάνω του ήταν τόσο μεγάλη όσο νομίζαμε.

Mας είχαν διδάξει να κρατάμε τα σώματά μας ίσια και αλύγιστα, σε ακριβώς καθορισμένες στάσεις. H επίσκεψη της Iζαντόρα και των κοριτσιών της, με τις κυμματώδεις, ανάλαφρες ρυθμικές κινήσεις τους, μας άνοιξε έναν νέο κόσμο. Eμείς τα κορίτσια ανταλλάζαμε σοκολάτες και φιλιά με τα κορίτσια του μικρού συγκροτήματος της Iζαντόρα, ενώ ο μαιτρ του μπαλέτου έπαιρνε από την ίδια την Iζαντόρα το ερέθισμα για να συνδυάσει την νέα ελαστικότητα με την παλιά ακρίβεια στις κινήσεις.

Eτσι μπήκαν οι βάσεις για τις υστερότερες χορογραφίες του Φοκίν. Tην ίδια εποχή, οι “Συλφίδες” σημάδεψαν μια από τις μεγαλύτερες επαναστάσεις στην τέχνη του μπαλέτου - ήταν τόσο απομακρυσμένες από τις προδιαγραφές του Πετιπά όσο και οι μηχανιστικοί χοροί του Mασίν αργότερα.