Βάσος Κανέλλος
Πώς γνώρισα την Ισαδώρα Δούγκαν
Ημουν τότε μαθητής του Γυμνασίου και σπούδαζα συγχρόνως και ζωγραφική στην Αθήνα. Ενα πρωί με συμμαθητάς μου στο Εθνικό Γυμναστήριο, κοντά στον Ιλισό, επροπονούμεθα στο πένταθλο.
Ημουν έτοιμος να ρίξω το δίσκο μου, όταν τυχαίως κυττάζοντας ψηλά προς το λόφο είδα με έκπληξι να ξεπροβάλλη μια άμαξα, που οι ακτίνες του ηλίου την έδειχναν να λάμπη σαν χρυσή και η οποία έτρεχε στο δρόμο της βουνοπλαγιάς.
Εκθαμπος, αλλά και περίεργος για τη μαγική εικόνα όπου πλησίαζε με επιβάτας πέντε χλαμυδοφόρους και οδηγό έναν υψηλό κα εύσωμο άνδρα, ακριβώς όπως ο ηνίοχος των Δελφών, ο οποίος όρθιος κρατούσε το χαλινό ενός κατάλευκου αλόγου. Αυτομάτως άφησα καταγής το δίσκο μου, τους φίλους μου που και αυτοί κατάπληκτοι έβλεπαν το θέαμα, και έτρεξα πίσω από το χρυσό άρμα!
Θα έτρεξα ένα χιλιόμετρο για να πλησιάσω το άρμα, οι πέντε επιβάται του οποίου βλέποντάς με να καλπάζω ξέσπασαν σε ακράτητα γέλια και σταμάτησαν. Με ένα πήδημα τότε βρέθηκα στο καπώ της αμάξης και προσπαθούσα να βεβαιωθώ αν οι μυστηριώδεις επιβάται ήσαν άνθρωποι ή φαντάσματα, οπότε ακούω μία των κυριών να με ερωτά:
- Είσαι μαραθωνοδρόμος νεαρέ μου ή άγγελος από τον Ολυμπον;
Κούνησα αρνητικά το κεφάλι μου, γιατί δεν μπορούσα να ανασάνω ακόμη από το τρέξιμο.
- Γνωρίζεις να μας οδηγήσης στον Κολωνό;
- Μάλιστα, της απήντησα με θάρρος πλέον, και αφού διεπίστωσα ότι δεν επρόκειτο περί φαντασμάτων, τους εξήγησα ότι εκεί έζησε ο Σοφοκλής και έγραψε τον Οιδίποδα. Στο άκουσμα της λέξεως Οιδίπους έστρεψε μια άλλη κυρία της συντροφιάς και μου έκαμε νεύμα να καθήσω δίπλα της.
Η συγκίνησίς μου ήτο μεγάλη, η κλασσική ομορφιά της, το μεταξωτό πέπλο της που ανέμιζε, η χλαμύδα της, τα ωραία καστανά μαλλιά της με είχαν συναρπάσει κυριολεκτικώς. Τότε η παρακαθημένη κυρία, που δεν ήτο άλλη από την αδελφή του Αγγέλου Σικελιανού, η Πηνελόπη Δούγκαν, μου είπε:
- Γνωρίζεις με ποια συνομιλείς; Με την χορεύτρια Ισαδώρα Δούγκαν.
Στο άκουσμα του ονόματος της μεγάλης χορευτρίας αναστήθηκα από θαυμασμό, αλλά και από ντροπή για τον τρόπο που μεταχειρίστηκα να τους πλησιάσω και ήμουν έτοιμος να πηδήξω από το αμάξι τρέχοντας προς τους φίλους μου. Η Ισαδώρα όμως με συνεκράτησε πλησίον της και μου είπε:
- Θαυμάζω την τόλμη σου, την εξυπνάδα σου, αλλά και την κλασσική μορφή σου. Επιθυμώ να γίνης μαθητής της σχολής μου...
Δύο εβδομάδες αργότερα η Ισαδώρα έδιδε συναυλία στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών, με πρόγραμμα κλασσικών χορών. Εννοείται ότι βρισκόμουν σε τιμητική θέσι. Παρηκολούθησα την παράστασι εκείνη με κατάνυξι.
Ητο γραμμένο να ανάψη κατά τοιούτον τρόπον η καλλιτεχνική φλόγα στη ζωή μου και να γίνη πραγματικότης η φιλοδοξία μου στην όρχησι! Αισθάνθηκα ότι η ρυθμική πλαστική τέχνη θα εγίνετο η αποστολή πλέον της ζωής μου. Η Ισαδώρα Δούγκαν έγινε έκτοτε η οδηγός μου, η έμπνευσίς μου, η Δασκάλα μου.
Ετσι ανετράπη το πρόγραμμα της ζωής μου, άρχισε η καλλιτεχνική σπουδή μου στην όρχησι, εγκατέλειψα προσωρινώς τα χρώματα και τα πινέλα μου, από ένα συμβάν απροσδόκητο, από το θάρρος όπου μου έδωσε το πηγαίο ταλέντο μου στη τέχνη, και όλα αυτά τα χρεωστώ στο χρυσό αμάξι που μετέφερε τη μούσα μου, τη μεγάλη καλλιτέχνιδα όπου συνετέλεσε στη καλή αρχή της σταδιοδρομίας μου στη κλασσική τέχνη, στο Χορόδραμα.